Brezilya'nın Novo Hamburgo şehrinde düzenlenen, dünyanın en prestijli bilim olimpiyatları arasında gösterilen MOSTRATEC Bilim Olimpiyatları finalleri, bu yıl pandemi dolayısıyla online gerçekleşiyor.
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Samsun, Çanakkale Biga, Sarıyer, Acarkent, İzmir Buca, Ankara İncek ve Ankara Batıkent Kampüsü öğrencileri, biyoloji ve fizik alanında geliştirdikleri bilimsel araştırma projeleriyle, MOSTRATEC finallerinde Türkiye'yi temsil edecek. Dünya çapında bine yakın proje içinden seçilen finalist projeler, 26-28 Ekim 2021 tarihleri arasında 36'ncı kez düzenlenecek olan prestijli organizasyonda jüri karşısına çıkacak.
Öğrenciler, kanser araştırmalarından araç kazaları sonucu can ve mal kaybını azaltacak projelere, çevre kirliliğini azaltmaktan organik yapıştırıcıya kadar insanlık yararına birçok proje geliştirdiler.
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Yönetim Kurulu Üyesi ve Kurucu Temsilcisi Serhat Özeren proje temelli eğitimle yetiştirdikleri öğrencilerinin hem ulusal hem uluslararası platformlarda yer almalarından oldukça mutlu olduklarını dile getirerek, “Öğrencilerimize şimdiden başarılar diliyoruz. Geleceğin üreten ve çözüm odaklı bireylerini yetiştirmeye devam edeceğiz” dedi.
Hastalıkların bitkisel atıklarla tedavisi mümkün
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji İncek Kampüsü öğrencisi Asya Nur Çelik, Biyoloji Öğretmeni Tuğba Kara danışmanlığında sağlıklı yaşam alanında geliştirdiği "Bitkisel Atıklardan Tıbbi Değeri Olan Ürün Geliştirilmesi" projesi ile kimyasal içerikli ilaç tedavileri yerine atık olarak ortaya çıkan mısır püskülünün ve kiraz sapının antioksidan özelliğine sahip fenolik bileşiklerin tayinini belirledi. Proje ile günlük hayatta karşımıza sıklıkla çıkan kanser, şeker hastalığı, kalp damar rahatsızlıkları gibi birçok rahatsızlığın tedavisinde bu bitkisel atıkların tıbbi ürün olarak geliştirilebilir olduğu tespit edildi.
Kanser araştırmalarına biyoinformatik yaklaşım
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Çanakkale Biga Kampüsü öğrencileri Zeynep Doğan ve Miray Yılmaz, Biyoloji Öğretmeni Selen Çakas Coşkun danışmanlığında biyoinformatik alanında geliştirdikleri “Peto Paradoksuna Biyoinformatik Yaklaşım” projesi ile kanserin oluşumunda rol oynayan Tümör Baskılayıcı Genler üzerinde durarak kutup bölgelerinde yaşayan kansere dirençli canlılar ile insan arasındaki gen farklılıkları incelediler. Proje ile kanser genetiği üzerinde farklı canlılardaki tümör baskılayıcı gen benzerlikleri saptandı.
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji İzmir Buca Kampüsü öğrencileri Ayşegül Çelik ve Alkın Aclan, Biyoloji Öğretmeni Nuran Özkan danışmanlığında sağlık bilimleri alanında geliştirdikleri "Pandemi Dönemlerinde Patojenden mi Yoksa Cerrahi Maskeden mi Korunmalıyız?'' projesi ile köpek balıklarının derisi üzerinde bulunan mikro dişcik şekilleri sebebiyle bakterilerin yaşayamayacağı bir yüzey oluşturduğunu ve bakteriler, bu yüzey üzerinde durmak, yapışmak, ilerlemek ve çoğalmak gibi aktivitelerini yerine getiremediği için antibakteriyel bir etki oluşturduğunu görmüşlerdir. Bu yapıyı keşfeden bilim insanları kimyasal kullanmadan mekanik olarak bu yüzey desenini kopyalamayı başarmışlar ve tıp alanı da dahil birçok alanda kullanmaya başlamışlardır. Öğrenciler, antibakteriyel yüzey deseni, maske imalatında kullanılan lifler üzerine kopyalandığında veya bu desene sahip var olan materyallerden maske yapıldığında çözüme ulaşılacağını ifade ettiler.
Çevre kirliliğini azaltacak alternatif uygulamalar
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Sarıyer Kampüsü öğrencileri Derin Naz Yayık, Efe Şıvgın ve Can Bilge, Biyoloji Öğretmeni Ebru Özdoğru danışmanlığında hayvan ve bitki bilimleri alanında geliştirdikleri ‘'Hümik Asit ve Fosfor Uygulamalarının Marul Bitkisi ve Topraktaki Fosfor Hareketlerine Etkisi'' projesi ile kullanımı yaygın olan kimyasal ve organik gübrelerin uygun dozlarda kullanımına ve uygun olmayan dozların verimi artırmaktan çok olumsuz etkilere yol açabileceğine dikkat çektiler. Bu proje ile öğrenciler, hümik asit gibi organik düzenleyicilerin uygun dozlarının, kimyasal gübre kullanımını azaltıcı etkisi olduğu ve böylece toprak kirliliğini en aza indirilebileceği sonucuna ulaştılar.
Doğal savaşla mutlu ve umutlu
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Ankara Batıkent Kampüsü öğrencileri Ece Dündar ve Yağız Çetin, Biyoloji Öğretmeni Esra Yücegöğ danışmanlığında ekoloji alanında geliştirdikleri "Güve Kelebeği ile Bitkisel Savaş" projesi ile depo zararlısı olan güve kelebeğinin bitkisel yöntemlerle de uzaklaştırılabileceğini göstererek, pestisit kullanımının insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri ortadan kaldırmayı amaçladılar. Bu sayede ekolojik kirlenmenin de önüne geçilmesi beklenmektedir.
Organik yapıştırıcı
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Samsun Kampüsü öğrencileri Yağmur Özdemir, Melisa Bahadır ve Doğa Çelik, Biyoloji Öğretmeni Çiğdem Özgürdal danışmanlığında biyoçeşitlilik alanında geliştirdikleri “Keten Tohumunun Yapısındaki Pektin Heterosakkaritinden Organik Yapıştırıcı Yapımı” projesi ile özellikle okul çağı çocuklarının yoğunlukla kullandığı, solvent içerikli olanların beyin, kalp, sinir sistemi hastalıklarına yol açtığı, bağımlılık yapabilen yapıştırıcıların yerine yüzde 100 organik bir yapıştırıcı yapmayı amaçladılar.
Arıtma Çamurundan Gübreye Pseudomonaslarla Yolculuk
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Samsun Kampüsü öğrencileri Ethem Can Kara, Ege Başbulut ve Eda Dikkaya Biyoloji Öğretmeni Çiğdem Özgürdal danışmanlığında ekoloji alanında geliştirdikleri “Arıtma Çamurundan Gübreye Pseudomonas luteola'larla Yolculuk” projesi ile arıtma çamurunun gübre olarak kullanılmasını ve verimli hâle getirilmesini amaçladılar.
Plastikten bitkiye dönüşüm
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Samsun Kampüsü öğrencileri Deren Dumanoğlu, Ece Ezgi Salış ve Kutay Yurtseven, Biyoloji Öğretmeni Çiğdem Özgürdal danışmanlığında ekoloji alanında geliştirdikleri "Keten Tohumu (Linum usitatissimum) Özütünden Bitkiye Dönüşebilen Biyobozunur Plastik” projesi ile doğada tamamen çözünebilen biyobozunur poşetleri daha etkili şekilde kullanarak kullanıcının poşeti kendi eliyle ortadan kaldırmasını sağlamayı ve bu süreçte doğaya faydalı bir şekilde geri dönüştürmeyi sağlayacak biyobozunur poşet ham maddesi üretilmesini amaçladılar.
Araç kazaları sonucunda can ve mal kaybını en aza indirmek mümkün
İTÜ ETA Vakfı Doğa Koleji Acarkent Kampüsü öğrencisi Dilay Gökçe, danışmanlığını Fizik Öğretmeni Gökhan Aldemir'in yaptığı “Nitinol ve Metal Esnekliğinin Araç Güvenilirliği Üzerindeki Etkisi” projesi ile daha önce arabaların şasisi ve genel iskelet yapısında kullanılan çelikten hem ağırlık hem de darbe emici özellik olarak ortalama bir araçta kullanılan çeliğin fiyatından daha uygun bir fiyat düzeyine sahip olan NiTi (Nitonol) alaşımının süperelastiklik özellikleri, yüksek darbe itfa etme kapasitesi ve hafifliği esas alınarak, araçların metal yüzeylerinin nitinol ile kaplanması ve bunun beraberinde projede trafik kazalarında yaşanan ciddi can ve mal kayıplarını önlemeyi amaçladı.