Ankara
6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen Gaziantep'teki sanayici ve esnaf, yaralarını sarmaya çalışıyor.
İmalat sanayisi, bölge açısından kapasitesi, istihdam gücü ve ihracat potansiyeli açısından öne çıkan Gaziantep'in ekonomisinin atılacak adımlar ve verilen desteklerle ayağa kaldırılmasına çalışılıyor.
Küçük imalathane ve atölyelerin yanı sıra büyük tesislerin de gerek sayıca gerek kapasite ve istihdam açısından fazla olduğu Gaziantep, birçok sektörün Türkiye'deki en önemli üretim merkezi konumunda bulunuyor.
Şehirde imalat sanayisi, tekstil, gıda, metal ve makine sanayi, kimya, plastik, ayakkabı, deri ve işlenmiş deri mamulleri, ağaç ürünleri ve mobilya, kağıt ürünleri imalatı olarak öne çıkıyor.
Gaziantep'te bulunan 5 OSB'de 1148 firma faaliyet gösteriyor, buralarda 240 bin kişi istihdam ediliyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ocak ayında 823 milyon 601 bin dolar, geçen yıl ise 10 milyar 523 milyon dolar ihracat yapan ilde, ocakta 606 milyon 979 bin dolar, 2022'de de 8 milyar 493 milyon 152 bin dolar ithalat yapıldı.
2,1 milyonluk nüfusa sahip Gaziantep'te 45 bin 400 iş yeri ve 42 bin 200 esnaf faaliyet gösteriyor. Hükümet, söz konusu esnafı küçük ve orta boy işletmeleri, istihdama büyük katkıda bulunan fabrikaları hızla ekonomiye yeniden kazandırmak için gereken tüm araçları devreye alıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da depremden etkilenen şehirlerin hızla ayağa kalkabilmeleri için "Afet Yeniden İmar Fonu"nun kurulacağını dile getirmişti.
Gaziantep'teki OSB'lerin altyapı sıkıntısı bulunmuyor
Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi Başkanı Cengiz Şimşek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Gaziantep OSB'de yapılan hasar tespiti çalışmalarının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Sakarya'dan görevlendirdiği 21 kişilik 7 ekip tarafından gerçekleştirildiğini bildirdi.
Bölgedeki personel refakatinde 9 Şubat'ta başlanılan hasar tespit çalışmalarının 18 Şubat'ta tamamlandığını ifade eden Şimşek, "Çalışmalar neticesinde toplam 1225 parselde, 2 bin 509 binada incelemeler yapılmış olup, 7 ağır hasarlı, 12 orta hasarlı, 111 az hasarlı ve 2 bin 379 hasarsız bina tespit edildi. Bu çalışmalar süresince 34 parselde tespit yapılamamış olup 7 parseldeki yapılara girilemedi." dedi.
Şimşek, elektrik, doğal gaz ve su hizmetlerinin aksamadan devam ettiğini belirterek, "1200 firması ve 250 bin kişiye sağladığı istihdam ile alan olarak Türkiye'nin en büyük OSB'si olan Gaziantep OSB'de mevcut durumda altyapıda herhangi bir sıkıntımız bulunmamaktadır. Gaziantep OSB'de çarklar dönmeye devam ediyor. Çalışamaz durumda olan firma oranımız yüzde 12 civarındadır. Bazı firmalarımızda iş gücü kaybından dolayı üretimler yarı kapasiteye düşürülmüştür." diye konuştu.
"Mersin Limanı'nda ardiye ücreti alınmama süresi uzatılmalı"
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Mehmet Tuncay Yıldırım da iyileşme sürecinin başarısının ancak özel sektör, kamu ve sivil örgütlenmenin işbirliği, koordinasyonu ve dayanışmasıyla mümkün olacağını, bölgenin vergi, finansman, psikolojik destek gibi birçok alanda desteğe ihtiyaç duyduğunu anlattı.
Yıldırım, desteklerin sadece üretim işletmelerini değil hizmet sektörünü de kapsaması gerektiğine işaret ederek, şunları kaydetti:
"Türkiye ihracatının yaklaşık yüzde 9'unu gerçekleştiren deprem bölgesinin dış ticaretinde kilit öneme sahip İskenderun Limanı'nın zarar görmesi yükün Mersin Limanı'na kaymasına sebebiyet vermiştir. Mersin Limanı'nda nihai varış yeri olağanüstü hal ilan edilen illerden biri olan ithalat rejimine konu konteynerler için de 6-28 Şubat'ta konteyner ardiye ücreti yansıtılmayacağı kararı alınmıştır. Dış ticaretin devam edebilmesi için ilan edilen bu süre uzatılmalıdır."
Deprem bölgesindeki ekonomik faaliyetlerin canlanması için yerel tedarik zincirinin önemine değinen Yıldırım, "Bölgeye yönelik sağlanacak tüm desteklerde, yeniden yapılandırma çalışmalarında, mal ve hizmet tedarikinde mümkün mertebe deprem bölgesindeki işletmelere tedarikçi olarak öncelik verilmesi gerekiyor." ifadesini kullandı.
Kalıcı konut projelerinde depremzede istihdamı talebi
Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adnan Ünverdi de el birliği ve dayanışma içinde bu zorlu günlerin aşılacağını ifade etti.
Normal yaşama geçiş, bölge ticareti ve ekonomik faaliyetlerinin yeniden düzene girmesi için çalışma yaptıklarını, firmalarla görüşerek sorunlarını ve taleplerini dinlediklerini dile getiren Ünverdi, bu çerçevede Gaziantep'te faaliyet gösteren sanayicilerin, deprem sonrası ticaret hayatında yaşadığı sorunlar ve çözüm önerilerini Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'na sunduklarını aktardı.
Başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere tüm yetkililere şu ana kadar verdikleri destekten dolayı teşekkür eden Ünverdi, "Depremden etkilenen illerde başlanacak kalıcı konut projelerinde kullanılacak inşaat malzemelerinin tedarikinde depremden etkilenen illerde faaliyet gösteren imalatçı ve esnafın öncelikli olarak değerlendirilmesi bölge ekonomisine ivme kazandıracaktır. Yine bu inşaat faaliyetlerinde istihdam edilecek çalışanların da bu bölgeden sağlanması da yaraların daha hızlı sarılmasına katkı sağlayacaktır." diye konuştu.
Ünverdi, deprem bölgelerindeki firmaların çalışanlarına yapacağı nakdi yardımların her türlü vergiden muaf tutulması gerektiğine işaret ederek, bu yıl ve öncesinde birikmiş KDV iadeleri ödemelerinde depremden etkilenen firmalara öncelik sağlanması ve işlemlerin hızlandırılmasının bölge ekonomisine olumlu etki yapacağını söyledi.
"Çevre limanlar gümrükleme işlemlerine uygun hale getirilmeli"
Deprem bölgesindeki sanayi alanlarında üretimin kesintilere uğradığını ve bu kesintilerin bir süre daha devam edeceğini anlatan Ünverdi, bölgenin elektrik ihtiyacını karşılayan iletim sistemi kullanıcısı sanayi bölgelerinin ödediği, özellikle güç üzerinden alınan, iletim sistem kullanım bedelinin alınmaması veya tüketim üzerinden alınan söz konusu bedelde belli oranda indirim yapılması gerektiğini ifade etti.
Ünverdi, deprem sonrası İskenderun Limanı'nda yaşanan yangın sebebiyle Mersin Uluslararası Limanı'nda son dönemde yoğunluk yaşandığına işaret ederek, "İthalatçı ve ihracatçı firmaların ürünlerinin gümrükleme işlemlerinin gerçekleştirilmesinde gecikmeler yaşanmaktadır. Bölge firmalarının işlemlerinin hızlandırılması amacıyla çevre limanlarımızın gümrükleme işlemlerine uygun hale getirilerek hizmete açılması fayda sağlayacaktır." dedi.