Konya
Konya'da bir şirketin ürettiği yeşil teknolojiye sahip bot ve yat motoru, sessizliği ve suda iz bırakmayan kabiliyetiyle dikkati çekiyor.
Merkez Karatay ilçesindeki sanayi sitesinde elektrikli motor üretimi üzerine faaliyetine başlayan Dewjet şirketi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının desteğiyle bot ve jet motoru üretimi için çalışmalara başladı.
Şirketin yöneticisi Muhammed Ali Okka'nın öncülüğünde, alanında uzman Türk mühendislerinin üstün gayret ve çabalarıyla çevreci ve dıştan takmalı elektrikli jet motoru tasarlandı.
Muadillerine göre düşük enerji sarfiyatında yüksek verimle çalışan elektrikli motor, bot ve yatların yanı sıra savunma sanayisinde de kullanılabilecek.
Dünyada piyasaya hakim markaların 200 kilogramın üzerindeki motorlara göre, 40 kilogram hafifliğiyle dikkati çeken yerli motor, özgün tasarımıyla suda iz bırakmıyor.
Prototipi test edilen ve başarılı sonuçları tescil edilen motor, seri üretime hazır hale getirildi.
Yüksek verimli ve çevreci
Şirketin yöneticisi makine yüksek mühendisi Muhammed Ali Okka, AA muhabirine, firmanın ileri teknoloji alanında elektrikli bot ve yat motoru üretmek amacıyla kurulduğunu söyledi.
Elektrikli motorlara deniz ve kara araçlarında hızlı bir geçişin yaşandığına dikkati çeken Okka, iklimdeki değişiklik ve fosil motorların çevreye verdiği zararın bunda etkili olduğunu vurguladı.
Okka, deniz araçlarında iki tip motorun kullandığına işaret ederek, "Etki sistemleri yönünden pervane ve jet motorları var. Fosil yakıtlı motorlar, yüksek emisyon değerleriyle çevreye verdiği zarardan dolayı gelişmiş ülkelerde hızla yasaklanıyor. Elektrikli olanlar da desteklerle ön plana çıkarılıyor. Pervaneli motorların verimliliği jet motorlara göre daha düşüktür." diye konuştu.
Alanında uzman ve farklı branşlardaki 17 mühendisle yerli jet motoru imalatı için çalışma başlattıklarını anlatan Okka, 5 yıllık AR-GE sürecinin ardından tasarımın ete kemiğe büründüğünü söyledi.
"Bu hayalet motor, radarda görünmüyor"
Okka, geçen yılın sonunda, elektrikli su jeti teknolojisi üzerine kurdukları şirkette çalışmaların hızlandığını dile getirerek şöyle konuştu:
"Elektrikli jet motorunun Avrupa, ABD ve Türkiye patentlerini aldık. Dünyada benzeri olmayan, muadillerine göre hafif, servis maliyeti yok, maliyeti düşük, daha uzun ömürlüdür. Motorumuzda şaft ve mil olmadığından pervane aralığı çok geniş, bu da motorumuza ekstra verim sağlıyor. Sessizliğinden dolayı savunma sanayisinden ciddi talep görüyor. İzsizdir, pervaneli motorlar, arkasında büyük köpük ve baloncuk izi bırakır. Görsel olarak sudaki iz minimize edildi. Bu hayalet motor, radarda görünmüyor. Böyle bir avantajı var. Ayrıca oldukça sessiz. Aynı segmentteki motorlara göre yüzde 30-40 oranında daha fazla menzil kat edebilir. Suyun içerisinde çalıştığı için soğutma sistemine ihtiyaç duymuyor. Bu da pili daha uzun ömürlü kılıyor. Menzili artırıyor ve motoru da hafifletiyor."
Motorun akredite kuruluşlarca testlerinin tamamlanmasıyla, akademik alanda çalışmasını yayımlayacaklarını vurgulayan Okka, jet motorun seri üretim tasarımının tamamlandığını bildirdi.
Avrupa'dan yoğun talep var
Okka, fark basınçlarını ve akışkan debisini ölçerek motorun verimliliğini en üst seviyeye çıkarmaya çalıştıklarını belirterek şunları kaydetti:
"Verim anlamında rakibi olmaması için çalışıyoruz. Dünyanın en hafif ve verimli motoru olmasını istiyoruz. Uygun fiyatla bunu satmak istiyoruz. İşçilik ve malzeme maliyeti düşük. Çevreci bir motor. Ciddi oranda yakıt avantajı sağlıyor. Avrupa'da fuarda prototiplerimizle fuara çıktık, burada ciddi talep gördük. Bin civarında talep geldi. Seri üretime geçip savunma sanayisi başta olmak üzere gelen talepleri gerçekleştirmek istiyoruz. Üç ay içerisinde, büyük yatırım öncesi seri üretimi yaparız. Yüksek adetli üretimi fabrika yatırımının gerçekleştirilmesiyle yapılır."
"100 milyon liralık yatırımla büyük bir fabrikada üretime başlayacağız"
Çalışmaları bin metrekarelik fabrikada yürüttüklerini aktaran Okka, "Bakanlığın açtığı Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı Mobilite Çağrısına başvurduk. Burada son aşamaya geldik. Bu konuda Bakanlık çok özverili ve yatırımcıya büyük destek sağlıyor. 100 milyon liralık yatırımla büyük bir fabrikada üretime başlayacağız. Fabrikada 40'ı mühendis olmak üzere 100 kişiyi istihdam etmeyi planlıyoruz." ifadesini kullandı.