Hatay Tabiatı Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Öğünç, Dünya'da birey sayısı hızla azalan ve nesli tehlike altında olan Keşiş foku (Monachus) cinsiden bir tür olduğunu belirtti.
Öğünç, Samandağ sahilinde özel güvenlik tarafından cep telefonu ile görüntülenen Akdeniz Foku'nun Dünya üzerinde sadece Doğu Akdeniz sahilleri ile Atlantik'te batı Afrika'nın Moritanya sahilleri ve Madeira adalarında görüldüğünü söyledi.
Hatay Tabiatı Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Öğünç aşırı avlanma yaşam alanları kaybı ve deniz ekosisteminin bozulması nedeniyle türün dünya dağılımı daraldığını belirterek “Akdeniz fokları 20. yüzyılın başına kadar bin birey sayısına sahipti ve serbestçe yaşamlarını sürdürüyorlardı. Ancak zamanla aşırı avlanma, yaşam alanları kaybı ve deniz ekosisteminin bozulması nedeniyle türün dünya dağılımı daraldı ve birey sayısı hızla azaldı. Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) son verilerine göre Akdeniz foku bugün dünyada sadece Yunanistan, Türkiye, Fas, Moritanya ve Maderia Adaları'nda yaşamakta olup dünya toplam nüfusu 700 kadar olduğu tahmin edilmektedir. IUCN'göre Akdeniz foku Akdeniz bölgesi için CR (Critically Endangered = Kritik tehlikedeki türler) kategorisinde sınıflandırılmıştır. Bununla birlikte Akdeniz foku bütün dünyada nesli tehlike altında bulunan türler içinde ilk sırada yer almaktadır. İnsan baskısı nedeniyle Akdeniz foku popülasyonları önceleri koloni şeklinde yaşamakta iken günümüzde ise birlikte bulunmak yerine çoğu zaman tek tek dolaşma ve yaşama şeklini seçmeye zorlanmışlardır” dedi.
Öğünç, Akdeniz fokunun dünyada birbirinden kopuk 2 ana bölgede yaşadığını, bunların Akdeniz popülasyonu (Yunanistan ve Türkiye) ve Atlantik popülasyonu (Batı Sahra, Moritanya kıyıları ve Portekiz Maderia Adaları) olduğunu söyledi.
Akdeniz foklarının halen sahillerimizde görülmesinin Ülkemiz biyolojik çeşitliliği açısından büyük önem arz ettiğini belirten Öğünç “Akdeniz foklarının yok olmasının temel nedenleri arasında; Yaşam alanlarının (Kıyıların) işgali, yasadışı ve aşırı su ürünleri avcılığı, Fokların kasti öldürülmesi, Yaşadıkları mağaralara turistik dalışlar, deniz ve kıyıların kirlenmesidir.
Akdeniz foklarının halen sahillerimizde görülmesi Ülkemiz biyolojik çeşitliliği açısından büyük önem arz etmektedir. Akdeniz foklarının ülkemizde popülasyonlarının devamlılığının sağlanması için özellikle yaşam alanlarının tahribinin önüne geçilmeli ve koruma çalışmaları yapılmalıdır. Akdeniz foklarının yuvaları, evleri kıyı mağaralarıdır. Türün üreme başarısını artırmak ve onlara evlerinde rahatsızlık vermemek için mağaralarına girilmemesi ve dalınmamasını gerektiğini kuvvetle hatırlatıyoruz” dedi.
Öğünç ayrıca görüntüyü cep telefonuyla çeken özel güvenlik görevlisi Ömer Bekçi'ye de teşekkür etti.
Gökhan Aklan