Trablus
Fas'ta Temsilciler Meclisinde görev yapacak 395 milletvekilinin belirleneceği genel seçimler için 31 siyasi parti ve bağımsızlardan toplam 6 bin 815 aday yarışacak.
Kadınların aktif olarak yer aldığı gözlenen seçimlerde 2 bin 329 kadın, milletvekili olmak için aday oldu.
Belediye ve bölge yerel yönetimleri için aday olanların sayısı ise 157 bin 569 olarak duyuruldu.
Yaklaşık 18 milyon seçmenin bulunduğu 36 milyon nüfuslu ülkede, genel ve yerel seçimler için propaganda süreci 26 Ağustos’ta başlamıştı.
Seçim yarışındaki partiler ve koalisyonlar
Fas'ta iki dönemdir hükümeti kuran Adalet ve Kalkınma Partisi (PJD) ile ana muhalefet partisi Asalet ve Çağdaşlık (PAM) arasında kıyasıya bir yarış bekleniyor. PJD’nin halen ana muhalefet partisinden 23 fazla milletvekili var. Beş yıl önceki seçimde aralarında yüzde 6,93 oy farkı çıkmıştı.
Ülkenin üçüncü büyük partisi İstiklal Partisi ile hükümetin ikinci büyük ortağı Milli Bağımsızlar Birliği (RNI) yarışın diğer iddialı partileri. 2016 seçimlerinde iki parti arasındaki oy oranı farkı yüzde 0,81 idi.
Mevcut koalisyon hükümeti PJD (125 milletvekili), RNI (37 milletvekili), Halk Hareketi (27 milletvekili), Anayasal Birlik (23 milletvekili) ve Sosyalist Birlik (20 milletvekili) partilerinden oluşuyor.
Muhalefet kanadında PAM (102 milletvekili), İstiklal Partisi (46 milletvekili), İlerleme ve Sosyalizm (12 milletvekili), Sol Federasyon (2 milletvekili) yer alıyor.
Muhalefet partileri ittifaklara açık
Hükümet içinde kendine yer bulmak isteyen muhalefet partileri ittifak konusunda her türlü ihtimale açık olduklarını gösteren açıklamalarda bulunuyor.
Temmuz ayında PAM, İstiklal, İlerleme ve Sosyalizm partileri arasında birleşme sinyalleri doğsa da bunun bir ittifak mı yoksa koordinasyon mu olduğu konusunda görüş ayrılığı yaşandı.
İstiklal Partisi bu durumu bir koordinasyon olarak nitelendirirken, İlerleme ve Sosyalizm Partisi ittifak olarak görme eğilimi gösterdi.
Toplamda 31 partinin katıldığı seçimler öncesinde sadece 12 partinin programını açıklaması dikkat çekti. Diğer partilerin iddia olmadığı konuşuluyor.
Seçim öncesinde eski Başbakan Benkiran’dan açıklama
Seçimlerden üç gün önce eski Fas Başbakanı ve iktidarın büyük ortağı PJD'nin eski genel sekreteri Abdulilah Benkiran, seçimler konusunda "gizli bir şeyler hazırlandığını" öne sürdü.
Benkiran, Facebook sayfasından yaptığı canlı yayında, 8 Eylül seçimleri konusunda gizli bir şeyler hazırlandığını hissettiğini belirterek, "Hazırlanan şeyin seçim sonuçlarını değiştirip değiştirmeyeceğini bilmiyorum. Fakat bunun ülkenin çıkarına olmadığından eminim." ifadelerini kullandı.
Fas'ta, 2011 yılında başlayan Arap Baharı olaylarının ardından Anayasa'ya “Kralın hükümeti kurma görevini en fazla oy alan partiye vermesinin gereği” maddesinin konulmasıyla ülkede demokratik seçimler yapılmaya başlandı.
Son iki dönemdir seçimlerde ipi göğüsleyen Fas Adalet ve Kalkınma Partisi, 2016 seçimlerinde oy oranını artırarak milletvekili sayısını 107’den 125’e çıkardı. 2016’da ikinci 5 yıllık hükümeti kurmayı başaran parti, 2021 seçimlerinin de favorisi olarak gösteriliyor.