Bakü
Azerbaycanlılar, 1990'da yaşanan katliamda hayatını kaybedenleri anmak için Bakü Şehitler Hıyabanı'na akın etti. Kar yağışına rağmen binlerce insan şehitliği ziyaret için uzun kuyruk oluşturdu. Kovid-19 tedbirlerine uyularak gerçekleştirilen ziyaretlerde mezarlara kırmızı karanfiller bırakıldı, şehitler için dualar edildi.
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de eşi Mihriban Aliyeva ile Şehitler Hıyabanı'na ziyarette bulundu. Aliyev, Ebedi Ateş Anıtı'na çelenk bıraktı.
Ülke genelinde yerel saatle 12.00'de tüm şehitler için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. Bu sırada Hazar Denizi kıyısındaki gemiler ve trafikteki araçlar da korna çaldı.
"Bizi ezmek istiyorlardı fakat başaramadılar"
Şehitliği ziyaret eden Malik Mehdiyev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kanlı Ocak olaylarına, Sovyet ordusunun gerçekleştirdiği katliama tanık olduğunu söyledi.
Mehdiyev, 19 Ocak'tan 20 Ocak'a bağlayan gece Bakü'nün girişlerinden birinde barikatlarda nöbet tuttuğunu belirterek, "Yaklaşık 100 kişi bekliyorduk. Gece saatlerinde tanklarla bize saldırdılar. Rastgele ateş ediyorlardı. Bulunduğumuz yerde 27 kişi şehit oldu. Ben de bir binanın bodrum katına sığınarak sağ kaldım." diye konuştu.
Sabah olunca olayın vahametinin gün yüzüne çıktığını dile getiren Mehdiyev, "Bu katliam Azerbaycan Türk halkına karşı bilinçli olarak yapılmış bir olaydı." dedi.
Ferhat Gurbanov da olayların bizzat tanığı olduğunu, Sovyet tanklarının sivillerin üzerine ateş açmasını bugün olmuş gibi hatırladığını kaydetti.
Gurbanov, "Bir zamanlar vatandaşı olduğumuz ülkenin ordusunun üzerimize ateş açmasını beklemiyorduk. Diyelim ki biz barikatlarda nöbet tutuyorduk, peki etraftaki binalara niye ateş ediyorlardı." ifadelerini kullandı.
Şehitler Hiyabanı'nı ziyaret eden Şücaat Hüseyinova ise 20 Ocak 1990 gününün de aynı bugünkü gibi karlı olduğunu, beyaz karların masum insanların kanıyla kırmızıya boyandığını söyledi.
Hüseyinova, "Silahlı askerler silahsız sivillere saldırdı. Bu planlı yapılan bir işti. Bizi ezmek istiyorlardı fakat başaramadılar. Eğilmedik. Bugün de dik duruyoruz." dedi.
Sorumlular cezalandırılmadı
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, "Kanlı Ocak" olaylarının 32. yılı dolayısıyla bildiri yayınladı.
"Kanlı Ocak" olaylarının 20. yüzyılın en korkunç suçlarından biri olduğu belirtilen bildiride, yaşananların henüz uluslararası siyasi ve hukuki bir değerlendirmeye tabi tutulmadığı kaydedildi.
Bildiride, "Bu suçun doğrudan sorumlusu eski Sovyet yönetimidir. Uluslararası hukuka göre 20 Ocak olayları insanlığa karşı suç olarak sınıflandırılmalı, siparişçileri ve failleri cezalandırılmalıdır." ifadeleri yer aldı.
"Kanlı Ocak"
Ermenilerin artan toprak taleplerine ve Sovyet yönetimine tepkilerini göstermek isteyen binlerce Azerbaycanlı, 1990 yılının başlarında Bakü'nün Azadlık Meydanı'na akın etti ve uzun süreli mitinglere başladı.
Mitingleri dağıtmak amacıyla 20 Ocak'ta Bakü'nün çeşitli bölgelerine giren 26 bin kişilik Sovyet ordusu, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 147 sivili katletti, yüzlerce kişiyi yaraladı.
Şehitler, yüz binlerce kişinin katılımıyla gözyaşları içinde kırmızı karanfillerle bugünkü adıyla Şehitler Hıyabanı'na defnedildi.
Azerbaycanlılar, 32 yıldır her 20 Ocak'ta, ellerinde "20 Ocak" kurbanlarının simgesi haline gelen karanfillerle şehitliğe akın ediyor.