Brüksel
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Rusya'nın Ukrayna sınırında yaptığı askeri tahkimat sonrasında artan gerginlik ve Moskova'nın ABD ve NATO'ya sunduğu Avrupa'nın güvenlik mimarisini de ilgilendiren güvenlik garantileri hakkındaki anlaşma tekliflerini blog yazısında değerlendirdi.
AB'nin NATO ve ABD ile birlikte çalışması gerektiğini vurgulayan Borrell, "AB şimdi Avrupa'nın güvenlik düzenini ve bunu destekleyen ilkeleri korumak için ne yapmak gerektiğini belirlemelidir. Bugün bunlar tehdit altındadır." değerlendirmesini yaptı.
Borrell, bu konuların bu hafta Fransa'nın Brest kentinde gayriresmi formatta yapılacak AB Savunma Bakanları Toplantısı ve AB Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda görüşüleceğini aktardı.
Yüksek Temsilci Borrell, "Bu toplantılar öncesinde iki şey gayet açıktır. AB olarak birlik içinde bir tutum belirlemeli ve rolümüzün doğruluğunu kanıtlamalı, bunu somut eylemlerle desteklemeliyiz." ifadelerini kullandı.
NATO ve AGİT ile birlikte AB'nin, Avrupa'nın güvenliğinde kilit önemdeki oyuncu olduğunu kaydeden Borrell, "Rusya ile yaşanan bu krizi, birliğimizi ve kararlılığımızı güçlendirmek, güvenlik çıkarlarımızı ve kıtanın çıkarlarını savunmak için fırsata çevirmeliyiz." dedi.
Borrell, Rusya'nın Soğuk Savaş sonrasında ortaya çıkan siyasi düzen ve güvenlik düzenini değiştirmek istediğini vurguladı.
Eski Sovyetler Birliği ülkeleri dahil olmak üzere tüm ülkelerin, katılacakları ittifakları ve kendi yolunu belirleme hakkına sahip olduğunu kaydeden Borrell, sadece Ukrayna, Gürcistan veya Moldova gibi eski Sovyet ülkelerinin değil, halen AB üyesi olan İsveç ve Finlandiya'nın da buna dahil olduğunun altını çizdi.
Rusya'nın güvenlik garantileri teklifleri
Rusya, ABD ve NATO'ya ilettiği güvenlik garantileri konulu anlaşma tekliflerinde, NATO’nun doğuya doğru genişlemesinden ve eski Sovyetler Birliği ülkelerinin NATO’ya alınmasından vazgeçilmesine dair ABD'den taahhüt istiyor.
ABD'nin eski Sovyetler Birliği ülkelerinde ve NATO üyesi olmayan ülkelerde askeri üs kurmaması, herhangi bir askeri faaliyette bulunmak için bu ülkelerin altyapısını kullanmaması ve bu ülkelerle askeri iş birliği yapmaması talepleri de taslak anlaşma metinlerinde yer alıyor.
Rusya’nın teklifinde, nükleer silahların her ülkenin kendi ulusal toprakları dışında konuşlandırılmaması ve ulusal topraklar dışında konuşlandırılan bu tür silahların geri çekilmesine yönelik maddeler de bulunuyor.
Rus ordusunun, Ukrayna sınırında son aylarda yaptığı askeri tahkimat sonrası NATO ile Rusya arasında gerginlik artmış, ilişkiler Soğuk Savaş sonrası en düşük seviyeye gerilemişti.