Brüksel
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu'nun Fransa'nın Strazburg kentinde düzenlenen "AB-ABD ilişkilerinin geleceği" konulu oturumunda konuşma yaptı.
"Transatlantik ilişkiler hayati önemdedir ve yerine başka bir şey konulamaz." diyen Borrell, AB'nin en yakın stratejik ortağının ABD olduğunu vurguladı.
Borrell, AB'nin artık bu ilişkiyi daha güçlü bir temele dayandırması gerektiğini, Avustralya'nın Fransa ile denizaltı anlaşmasını iptal etmesi ve sonrasında Avustralya, ABD, İngiltere arasında kurulan "AUKUS" adlı ortaklığın AB için bir "ikaz" olması gerektiğini belirtti.
Josep Borrell, "Afganistan'dan çekildikten sonra ABD, önceliklerini nasıl düzenleyeceği konusunda dünyaya açık bir mesaj göndermektedir. ABD, Çin ile karşı karşıya gelmektedir ve biz de bu yeni duruma uyum sağlamalı, dünyada barış ve güvenliği sağlamak için üzerimize düşen yükü omuzlamalıyız." diye konuştu.
NATO'nun transatlantik ilişkinin ortasında yer aldığını, AB ile NATO'nun yıl sonunda bir ortak bildiri yayınlayacağını aktaran Borrell ancak bazı NATO üyelerinin AB içinde yer almadığını hatırlattı. Borrell, AB-ABD ilişkilerinin NATO'dan ayrı şekilde de yürüyeceğini ifade etti.
ABD ile ticaret ve teknolojide birlikteliği artırmak istediklerini dile getiren Borrell, "Yarının dünyası teknolojik gelişmelerin etrafında şekillenecek. Teknolojiye hükmeden gücün de sahibi olacak. Biz Avrupalılar teknolojik kapasitemizi daha hızlı geliştirmeliyiz. Bu da ABD ile daha kolay olacaktır." ifadelerini kullandı.
Borrell, bu konuda sanal zeka, yarı iletkenler, gümrük tarifeleri, verilerin korunması gibi birçok konuda önlerinde büyük zorluklar bulunduğuna dikkati çekti.
Borrell, "ABD ile ilişkilerimiz özgürlük ve refahımızın en güçlü dayanağıdır. Bunu güçlendirmeye devam etmeliyiz ama aynı zamanda kendi özerkliğimizi de güçlendirmeliyiz çünkü çıkarlarımız her zaman tam olarak örtüşmeyecektir." dedi.
AB liderleri de özerkliği konuşacak
AB içinde son dönemde özellikle güvenlik ve savunma alanlarında ABD'ye bağımlılığın azaltılması ve stratejik özerkliğin güçlendirilmesi sıkça tartışılıyor.
AB ülkelerinin liderleri, yarınki AB-Batı Balkanlar Zirvesi öncesinde bu akşam yine bu konuları ele alacak. Slovenya'da gayriresmi akşam yemeğinde bir araya gelecek liderler Afganistan, AUKUS ve Çin-AB ilişkilerini görüşecek.
AB yönetimi ve bazı AB ülkeleri, ABD'nin Afganistan'dan çekilmeden önce kendileriyle yeterince istişare etmediğini düşünüyor. Çekilmede ABD'nin lojistik altyapısına bağımlılığın kendini gösterdiğini dile getiren AB yöneticileri, Afganistan'da olup bitenin "AB'nin gözünü açması" gerektiğini söylüyor.
Son olarak Avustralya'nın Fransa ile milyarlarca dolarlık denizaltı anlaşmasını iptal ederek ABD ve İngiltere ile kurulan "AUKUS" adlı ortaklığa girmesi AB'nin tepkisini çekti.
Birçok AB üyesi Fransa ile dayanışma içinde olduğunu belirtirken AB içinde bu gibi olayların Avrupa'nın dünyadaki konumunu belirlemesi, kendi özerkliğini güçlendirmesi için vesile olması gerektiği yorumları yapıldı.
